“เจ้าพ่อเอี๊ยะก๋ง” ตลาดสายบุรี อีกหนึ่งอารยธรรมหลากหลายชายแดนใต้

               สำนักข่าวอะลามี่ :  หากจะเอ่ยถึง3 จังหวัดชายแดนใต้ ส่วนใหญ่จะมุ่งไปที่ชนกลุ่มใหญ่ที่นับถือศาสนาอิสลาม หรือชาวมุสลิม ที่มีเชื้อสายมลายู แต่ด้วยความเป็นเมืองเก่าแก่ของปัตตานีในอดีต ได้ทิ้งร่องรอยทางอารยธรรมที่หลากหลายบนความเชื่อที่แตกต่างกัน

               ชายแดนใต้ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน นอกจากจะมีชาวมุสลิมเป็นประชากรส่วนใหญ่แล้ว ยังมีพี่น้องชาวจีน ที่ยังมีการสืบสานทางวัฒนธรรม ถ่ายทอดสู่รุ่นต่อรุ่น

              “ เจ้าพ่อเอี๊ยะก๋ง ตลาดสายบุรี” ตำบลตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี คืออีกความหลากหลายทางวัฒนธรรม และอีกหนึ่งความเชื่อของพี่น้องคนไทยเชื้อสายจีน ในจังหวัดปัตตานี ที่สืบต่อทางวัฒนธรรมกันมายาวนาน

              ตำนานองค์เทพเจ้าเล่าเอี๊ยะกง ตำนานที่ถูกเล่าขานต่อกันมาเกี่ยวกับ ตำนานเทพเจ้าเล่าเอี๊ยะกง โดยอ้างถึง นายฉ้วย เบ้งฮ้อ ผู้ดูแลศาลเจ้า ว่า สมัยที่เทพเจ้าเล่าเอี๊ยะกง เป็นมนุษย์ มีพี่น้อง 7 คน ท่านเป็นพี่ชายคนโต ทุกคนมีความชำนาญในเรื่องดนตรี จึงได้รับหน้าที่กล่อมบรรเลงเพลงให้พระอริยเมตไตรฟัง

               ครั้นมาวันหนึ่งมีโหรประกาศตนเองว่า มีหูทิพย์ ตาทิพย์ สามารถล่วงรู้ทุกสิ่งทุกอย่างได้ พระอริยเมตไตร จึงได้เชิญโหรผู้นั้นเข้าพบ แล้วให้ท่านเล่าเอี๊ยะกงกับน้องๆ ซ่อนตัว พร้อมทั้งบรรเลงเพลงให้โหรผู้นั้นทำนายว่า เป็นเสียงอะไรมาจากไหน แต่โหรผู้นั้นทำนายไม่ถูก จึงแก้ตัวว่า ถ้าจะให้ทำนายถูกต้องนั้น ต้องขอไม้เท้าพิษ จากพระอริยเมตไตรก่อน

                 แล้วจึงใช้ไม้เท้าปล่อย พิษเข้าไปทำร้ายท่านเล่าเอี๊ยะกง กับพี่น้องขณะที่กำลังบรรเลงเพลงจนถึงแก่ความตาย ร่างกายก็กลายเป็นสีดำ ซึ่งเป็นสาเหตุให้รูปแกะสลักของท่านเล่าเอี๊ยะกง เป็นสีดำทั้งตัว

               ต่อมา พระอริยเมตไตร เกิดความสำนึกผิดที่มอบไม้เท้าพิษให้แก่โหรผู้นั้น

                ประเพณีล่องเรือสำเภาจะมีการอัญเชิญองค์พระที่ประดิษฐานในศาลเจ้าขึ้นเกี้ยวหาม แล้วแห่ไปเยี่ยมเยียนชาวบ้าน บ้านใดมีสิ่งชั่วร้ายอาศัยอยู่เทพเล่าเอี๊ยะกง จะปัดเป่าขับไล่ลงเรือสำเภาที่ชาวบ้านช่วยกันสร้างขึ้น

                ในเรือสำเภามีข้าวสาร ถ่าน ไก่ขาว และเครื่องครัว หลังจากแห่เกี้ยวองค์พระไปทั่วหมู่บ้านแล้วขบวนเรือ จะลากเรือสำเภาไปกลางทะเล แล้วทำพิธีเวียนรอบเรือสำเภา 3 รอบ เป็นอันเสร็จพิธี

               โดยทุกปีในวันแรม 2 ค่ำ และ 3 ค่ำ เดือน 3 หรือขึ้น 15 ค่ำเดือนหนึ่งของจีน ศาลเจ้าเล่าเอี๊ยะกง จะมีการจัดงานประเพณีสมโภชองค์เทพเจ้าเล่าเอี๊ยะกง เพื่อระลึกถึงการลอยทะเลมาขึ้นฝั่งขององค์พระ ในงานจะมีการแบกเกี้ยวหามองค์พระที่ประดิษฐานในศาลเจ้า เพื่อลุยน้ำทะเลและลุยไฟเป็นการภายในศาลเจ้าตี่ฮู้อ่องเอี๊ยะ องค์พระตี่ฮู้อ่องเอี๊ยะ แสดงถึงปาฏิหาริย์ ความศักดิ์สิทธิ์ และความอัศจรรย์ขององค์พระ

              พ.ต.อ.ทวี สอดส่องเลขาธิการศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ กล่าวว่า การยึดถือประเพณีงานสมโภชเจ้าพ่อเล่าเอี๊ยะก๋ง ตลาดสายบุรีนั้นเป็นสิ่งที่ดีงาม สมควรอนุรักษ์ประเพณีทางเชื้อสายจีน ถึงแม้ว่าปัจจุบันนี้จะสบเหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ก็ตาม ซึ่ง องค์พระเอี๊ยะก๋ง เป็นพระที่ชาวอำเภอสายบุรี ทั้งเชื้อสายไทย-จีน ต่างให้ความเคารพ ศรัทธามานานที่ทุกท่านยึดถือ และอยากให้อนุรักษ์ประเพณีอันดีงามไว้ให้เยาวชนรุ่นหลังได้สืบสานประเพณีที่ดีงามต่อไป