Inside Asia : หวัง เจียนหลิน (WANG JIANLIN) : นักธุรกิจยอดเยี่ยมแห่งปีของนิตยสาร FORBES ASIA

โดย ดร.ปกรณ์ ปรียากร

++++++++++

          คิดการณ์ใหญ่ด้วยหัวใจตะวันออก มองการณ์ไกลก้าวไปสู่ความเข้มแข็งในตะวันตก

          นิตยสาร Forbes Asia ฉบับเดือนธันวาคม ที่ผ่านมา ยกย่องให้นักธุรกิจด้านการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ จากสาธารณรัฐประชาชนจีน ชื่อ หวัง เจียนหลิน (Wang Jianlin) เป็นนักธุรกิจยอดเยี่ยมแห่งปี 2556

          ดูเหมือนจะเป็นครั้งแรกที่นักธุรกิจจีนแผ่นดินใหญ่ ได้รับการยกย่องเช่นนี้

          หวัง เจียนหลิน เป็นผู้ก่อตั้งและเป็นประธานของรัฐวิสาหกิจ Dalian Wanda Groups ถือเป็นกลุ่มบรรษัทยักษ์ใหญ่ที่สุดของจีน ด้านการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์เพื่อให้บริการแก่สาธารณชน ปัจจุบันบรรษัทนี้ ถือครองสินทรัพย์ทั้งสิ้น 48,000,000,000.00 ดอลลาร์ (สี่หมื่นแปดพันล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ) หรือ ประมาณ 1,584,000 ล้านบาท (หนึ่งล้านห้าหมื่นแปดพันสี่ร้อยล้านบาท) ยังเป็นเจ้าของร้านธุรกิจห้างสรรพสินค้าขนาดใหญ่ในจีน 80 แห่ง ที่ตั้งกระจายตัวในที่เขตพักอาศัยที่บริษัทนี้ลงทุน รวมทั้งยังเป็นเจ้าของโรงแรมห้าดาว ชื่อดังของจีนอีก 40 แห่ง กระจายการบริการทั่วประเทศจีน

          หวัง เจียนหลิน เกิดที่มณฑลเฉิงตู เมื่อปี 2497 ในยุคที่ เหมาเจ๋อตุง เรืองอำนาจ

         สำหรับเด็กหนุ่มสาวชาวจีนยุคนั้น ถือเป็นเรื่องปกติธรรมดาในการเริ่มต้นชีวิตการทำงานจากการเป็นทหารในกองทัพประชาชน เขาเข้าเป็นทหารเมื่อปี 2513 และออกมาทำงานในรัฐวิสาหกิจที่เมืองต้าเหลียนเมื่อปี 2529 จนกระทั่งได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้จัดการทั่วไปของรัฐวิสาหกิจชื่อ Xigang District Residential Development Corporation ซึ่งพันธกิจของวิสาหกิจนี้ได้แก่ การพัฒนาที่อยู่อาศัยแก่ประชาชนในเขตมณฑลเสิ่นหยาง

            ต่อมาในปี 2535 หวัง เจียนหลิน ปรับปรุงกิจการวิสาหกิจดังกล่าว ก้าวไปสู่บรรษัทธุรกิจแบบเอกชนสมัยใหม่ ใช้ชื่อว่า ต้าเหลียนแวนด้า (Dalian Wanda) อันเป็นผลให้ตั้งแต่ปี 2536 เป็นต้นมา บรรษัทแห่งนี้จึงก้าวหน้า เติบโตและขยายตัวจากเมืองต้าเหลียนไปสู่มณฑลกวางโจว พร้อมกับเริ่มการเปิดกิจการสรรพสินค้าในปี 2543 ไปจนถึงการเริ่มเปิดตัวกิจการโรงแรมห้าดาวในปี 2546 ซึ่งปัจจุบันโรงแรมของเขาเข้าเป็นเครือข่ายกับโรงแรมในเครือฮิลตัน แอคคอร์

          จนถึงปี 2548  ชื่อของ หวัง เจียนหลิน ได้รับความสนใจและถูกจัดอันดับเป็นนักธุรกิจผู้มั่งคั่งระดับ 309 ล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ หรือ 1,019 ล้านบาท ของนิตยสาร Forbes China เป็นครั้งแรก

          หลังจากจัดตั้งห้างสรรพสินค้ารูปแบบใหม่ชื่อว่า Wanda Department Store ในจีนเป็นครั้งแรกในปี 2550 จากนั้นบริษัทของเขาจึงย้ายสำนักงานใหญ่จากมณฑลต้าเหลียน มาอยู่ที่มหานครปักกิ่ง ในปี 2552

          ในปี 2553 ชื่อเสียงของเขาขจรขจายมากขึ้นไปอีก เนื่องจากนิตยสาร Forbes China ประกาศให้เขาเป็นหนึ่งนักธุรกิจพันล้านของประเทศจีน โดยความร่ำรวยของเขาทะยานขึ้นไปถึง 3,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ ประมาณ 99,000 ล้านบาท

          หวัง เจียนหลิน เป็นคนชอบทำการกุศล ด้วยเหตุผลที่เขาอธิบายว่าเขาเกิดและเติบโตในชุมชนคนจนในเสฉวน ดังนั้น เมื่อปี2554 ชื่อของเขาขึ้นอันดับเป็นนักธุรกิจจีนที่บริจาคเงินเพื่อช่วยเหลือสังคมมากที่สุด เขาบริจาคเงินในการช่วยเหลือสังคมสูงถึง 197 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ ประมาณ 6,500 ล้านบาท โดยไม่ได้หวังผลตอบแทนในทางการเมือง

            เงินจำนวนนี้ส่วนใหญ่ใช้ไปในการบูรณะโบราณสถาน ที่เขาเชื่อว่าความได้เปรียบเชิงแข่งขันของจีน คือรากฐานแห่งอารยธรรมตะวันออก ที่ตะวันตกยากจะเอาชนะความมีวัฒนธรรมที่สูงเด่นได้

           อันที่จริงถ้าจะกล่าวถึงความสัมพันธ์กับนักการเมืองของจีนนั้น หวัง เจียนหลิน เติบโตเป็นนักบริหารรัฐกิจจากแนวความคิดที่เขาได้รับจากแรงบันดาลใจของอดีตผู้นำนักปฏิรูปของจีนยุคต่อจากเหมาเจ๋อตุง นั่นคือ Deng Xiaoping ผู้เป็นเจ้าของนโยบาย สีทันสมัย (The Four Modernization) อันนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงจีนไปสู่ประเทศสังคมนิยมแบบก้าวหน้าในยุคปัจจุบัน  แต่หวัง เจียนหลินมองเห็นบุคลิกภาพที่โดดเด่นของตนเองอย่างทะลุปรุโปร่ง โดยเขาบอกกับคนใกล้ชิดว่าเขาไม่ควรเข้าสู่เวทีการเมือง

           นักวิชาการด้านการบริหารรัฐกิจของจีนบางคนเคยระบุว่า หวัง เจียนหลิน มีหลักคิดที่ว่า “คิดการณ์ใหญ่ด้วยหัวใจตะวันออก มองการณ์ไกลก้าวสู่การแข่งขันที่ชาญฉลาดในโลกตะวันตก”  ถือเป็นแรงขับให้หวัง เจียนหลิน ก้าวขึ้นเป็นนักบริหารมือทองของจีนในอนาคต ซึ่งก็ต้องถือว่าเป็นจริงดังเช่นที่ปรากฏในวันนี้

          เมื่อปี 2555  Wanda เข้าไปซื้อกิจการธุรกิจภาพยนตร์ของ Hollywood ที่ชื่อว่า AMC ที่กำลังจะล้มละลาย โดยจ่ายเงินสูงถึง 2600 ล้านดอลลาร์สหรัฐ อันเป็นก้าวแรกของการทะยานไปสู่การดำเนินธุรกิจระหว่างประเทศ เขาได้รับการวิพากษ์วิจารณ์ในหมู่นักธุรกิจจีนว่า ความกล้าหาญของเขาที่กระโจนไปสู่ธุรกิจใหม่เช่นนี้ อาจจะทำให้เขาล้มเหลวได้ เพราะบริษัทที่เขาไปซื้อนั้นกำลังคลอนแคลนและเดินไปสู่ความไม่แน่นอน

          ในเดือนกันยายนปี 2556 หวัง เจียนหลินทุ่มทุนมหาศาลถึง 8,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐในการสร้างเมืองภาพยนตร์ชื่อว่า Mini Hollywood ที่ด้านตะวันออกเมือง Qingdao  ความใฝ่ฝันของกลุ่มบริษัท Wanda คือสร้างความตื่นตัวให้อุตสาหกรรมภาพยนตร์ของจีน ในการก้าวสู่โฉมหน้าใหม่ ด้วยการดึงเอากิจการการบันเทิงระหว่างประเทศไม่น้อยกว่า 170 บริษัท เข้ามาลงทุนในจีน

            ความตื่นตาตื่นใจของ Mini Hollywood ที่ Qingdao คือ การนำเอารูปของนักแสดงที่มีชื่อเสียง อย่าง John Travolta ก็ดี หรือ Leonardo Dicaprio ก็ตาม มาทำเป็นคัทเอาท์ใหญ่ที่หน้าเมือง สะท้อนถึงความกล้าหาญของเขาในการคิดการณ์ใหญ่และมองการณ์ไกล

           คอลัมนิสต์ของ Forbes Asia ชื่อ รัสเซลล์ แฟลนเนอรี (Russell Flannery) ระบุว่า ความมุ่งมั่นของ หวัง เจียนหลิน คือการผลักดันให้ธุรกิจของเขาอุดช่องว่างระหว่างรูปแบบการดำเนินธุรกิจแบบจีน กับการพัฒนาสมรรถนะที่ครบถ้วน รอบรู้ รอบคอบ รอบด้าน และที่สำคัญคือกล้าหาญต่อการลงทุนในธุรกิจแบบตะวันตก

         ในปีที่ผ่านมา หวัง เจียนหลิน ทุ่มเงินทุนมหาศาล เข้าไปซื้อกิจการเรือยอร์ช จากบริษัทซันซีคเกอร์ (Sun-seeker) ของอังกฤษ รวมทั้งการเข้าไปลงทุนธุรกิจการโรงแรมและอพาร์ทเม้นท์ ด้วยการก่อสร้างอาคารโรงแรมสูงตระหง่านถึง 62 ชั้น ที่ใจกลางมหานครลอนดอน โดยเขาซื้อกิจการเดิมจากนักธุรกิจชาวไอร์แลนด์ จากนั้นจึงพัฒนาเป็นอาคารสมัยใหม่ตามความถนัดจัดเจนที่หวัง เจียนหลินมีอยู่

           ศาสตราจารย์หมิงเจอ เฉิน (Ming-Jer Chen) ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการเชิงกลยุทธ์ จากมหาวิทยาลัยเวอร์จิเนียในสหรัฐอเมริกาได้วิเคราะห์ไว้ว่าหวัง เจียนหลิน เป็นผู้มีความชาญฉลาดและกล้าหาญ ในการใช้ส่วนผสมระหว่างความแข็งแกร่งแห่งวัฒนธรรมจีน กับการใช้ศิลปศาสตร์ในการเดินหมากธุรกิจแบบตะวันตก การเติบโตไม่จำเป็นต้องก้าวเร็ว แต่เป็นการใช้จังหวะของการสร้างความยั่งยืนในทุนมนุษย์ พร้อมๆ กับการใช้ทุนเทคโนโลยีที่เหมาะสม

          ศาสตราจารย์เฉิน บอกว่าการยึดมั่นในวัฒนธรรม การบริหารแบบจีนของหวัง เจียนหลิน ได้แก่การคัดเลือกทีมงานที่มีสมรรถนะสูง มีความรับผิดชอบ ที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของความเข้มแข็งสุจริต ซื่อสัตย์และรับผิดชอบต่อสังคม โดยหวัง เจียนหลินตอกย้ำวามคิดที่ว่า คุณค่าและคุณประโยชน์ของกิจการที่ให้ต่อลูกค้าและสังคม มีมูลค่าสูงกว่าการสร้างผลประโยชน์ต่อกิจการของตน

         หวัง เจียนหลิน ปฏิเสธความคิดตะวันตกที่มุ่งเน้นความสามารถและศักยภาพในการแข่งขัน โดยทิ้งให้ความยึดมั่นในเรื่องคุณธรรมเป็นเรื่องส่วนบุคคล สิ่งนี้หวัง เจียนหลิน มองว่าทุนนิยมแบบตะวันตก กลับกลายเป็นทุนสามานย์ในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา

         หวัง เจียนหลินย้ำว่า องค์ประกอบสำคัญ ที่คนทำงานในบริษัทของเขาต้องมีก่อนอื่นคือ ความรับผิดชอบทางสังคมสามด้านได้แก่ หนึ่ง ความรับผิดชอบต่อกฎเกณฑ์ทางสังคม สอง ความรับผิดชอบต่อกติกาวิชาชีพ ไม่ทุจริตต่ออาชีพการงาน และสาม ความมีมารยาทพื้นฐานที่ดีทางสังคม เคารพผู้อื่นมากกว่าเคารพตนเอง

         การสร้างความเข้มแข็งแบบนักธุรกิจยอดเยี่ยมแห่งปีของนิตยสาร FORBES ASIA เช่นหวัง เจียนหลิน ทำให้อดคิดไม่ได้ว่าในช่วงสิบปีที่ผ่านมา ประเทศที่ก่อร่างสร้างตัวภายใต้แนวคิดสังคมประชาธิปไตยแบบตะวันตก รวมทั้งยึดถือแนวทางการพัฒนาแบบทุนนิยมเสรีทั้งหลาย กลับเต็มไปด้วยปัญหาการทุจริตคดโกง เอารัดเอาเปรียบ ใช้เงินเป็นใหญ่ ความเห็นอกเห็นใจเป็นรอง กำลังเดินถอยหลังไปเรื่อยๆ

        ในขณะที่ความคิดแบบวัฒนธรรมตะวันออก แม้จะเป็นประชาธิปไตยแบบสังคมนิยมจีน กลับเจริญเติบโตแบบก้าวกระโดด ดูจะทำให้คนตะวันตกต้องหวนกลับมามองตนเองอย่างพินิจพิเคราะห์มากกว่าเดิม 

 ตีพิมพ์ครั้งแรก:นิตยสาร ดิ อะลามี่ ฉบับ กุมภาพันธ์ 2557